COPE-Museum

Vanochtend ben ik naar het COPE-Museum in Vientiane geweest en dat heeft diepe indruk op mij gemaakt. Niet zozeer het museum zelf, maar wel het verhaal wat er verteld wordt over Laos.
Officieel was Laos nooit betrokken bij de Vietnam-oorlog, maar omdat Laos onderdak bood aan Noord-Vietnamese soldaten, gooiden de Verenigde Staten tussen 1964 en 1973 in het geheim zo'n 270 miljoen bommen op het land, veelal clusterbommen die met tientallen tegelijk naar beneden kwamen en nauwelijks groter zijn dan een tennisbal. Laos is één van de zwaarst gebombardeerde landen ter wereld. Zo'n 30 % van deze bommen is niet ontploft en ligt verspreid op het land of in het water. Dit heeft zeer grote gevolgen voor het toch al arme volk. Grote delen van het land kunnen niet gebruikt worden voor landbouw, waardoor de ontwikkeling van de economie wordt afgeremd.

Sinds 1973 zijn er 12.000 mensen omgekomen en 20.000 gewonden gevallen door de achtergebleven bommen. In het museum heb ik een paar van die treurige verhalen gezien.
In 1994 is Lao National Unexploded Ordnance Programme ( UXO Laos) begonnen met het opruimen van de bommen., maar het kan nog wel 100 jaar duren voor alles weg is.
De organisatie COPE ( Cooperative Orthotic and Prosthetic Enterprise) maakt o.a. protheses voor armen en benen etc. Men doet dit kosteloos voor mensen die het nodig hebben en niet kunnen betalen. Men geeft ook training en ondersteuning aan lokaal personeel. Ze hebben ook een eigen rehabilitatie centrum waar mensen geholpen worden om om te gaan met hun prothese. Deze organisatie bestaat vanaf 1997.

 

Enkele verhalen die ik vandaag heb meegekregen.

De vader van een gezin maakt zoals elke ochtend een vuurtje bij zijn huisje. De grond wordt blijkbaar te warm en er volgt een ontploffing. De gevolgen zijn brandwonden over zijn hele lichaam en blindheid. Hij was de kostwinner, maar is nu niet meer in staat om voor zijn ouders en zijn gezin te zorgen. Die zware last valt nu op de schouders van zijn vrouw. In dit land zijn geen sociale verzieningen, de mensen zullen het zelf moeten doen.

Een vader gaat met zijn beide zoons vissen. Hij ziet een bom liggen en in plaats van dat hij ervoor wegloopt pakt hij hem beet. Een explosie volgt. De zoons leggen hun gewonde vader in de boot en doen er negen uur over voordat er medische hulp is. De man moet verder door het leven zonder zijn beide armen.

Drie jongens vinden twee bommen. Ze spelen ermee en er volgt een ontploffing. Twee jongens zijn op slag dood. De derde leeft nog, maar is zwaar gewond. Hij zegt tegen zijn vader: 'Breng me naar het ziekenhuis, dan zal ik het overleven.' De ouders van de jongen huren een truc en rijden met hem naar het ziekenhuis. In dat ziekenhuis is geen bloed en geen zuurstof voorradig. Ze rijden door naar een ander ziekenhuis. Daar hetzelfde verhaal. De eigenaar van de truc wil niet dat de jongen doodgaat in zijn auto en ze brengen hem naar huis en daar overlijdt  hij. Laos is een ontwikkelingsland en de medische voorzieningen zijn erg slecht hier.

Dit zijn maar drie verhalen....
De boodschap hier is: blijf op de gebaande wegen, dan loop je geen risico.

Veel mensen in Laos verzamelen gevonden oorlogsmateriaal. Ze kunnen het voor alles en nog wat gebruiken. Bijv. bomhulsels als versteviging voor hun houten huisjes of om hekken van te maken. Of ze smelten het om om er sieraden, pannen en lepels van te maken. Het opgespoorde metaal is 10 tot 20 cent per kilo waard.